‘Ik heb over jou gedroomd’, zegt mevrouw Peereboom (92). Ze zit in haar pyjama op de rand van het bed.

‘O?’

‘Wij zouden gaan trouwen, maar je moeder was het er niet mee eens. ‘Die vrouw is veel te oud voor jou’, zei ze.’

‘Wat jammer.’

‘Ja. Ik had best met jou willen trouwen. Weet je waarom?’

‘Nou?’

‘Jij kunt de kinderen verschonen. Dat doe je hier toch ook? Het is jouw werk, mensen verschonen.’

‘Dat hoort erbij, ja.’

‘Ik was blij toen de kinderen zindelijk waren. God, wat was ik blij.’

Als ik mevrouw Peereboom even later help bij het douchen – zij zit op het douchestoeltje en ik sta haar haren te wassen – zit ze nog steeds met haar gedachten bij het grote voordeel dat ze is misgelopen door niet met mij getrouwd te zijn geweest.

‘Jouw vriendin is zeker wel blij met jou, hè? Omdat jij de kinderen kunt verschonen, bedoel ik. Dan hoeft zij dat niet te doen.’

Telkens als iemand begint over mijn kinderen – die ik niet heb – moet ik denken aan de arts van de transgenderpoli in het ziekenhuis. Eens in de zoveel jaar moet ik daarnaartoe voor controle. Ik word gemeten, gewogen, mijn bloed wordt onderzocht en er is een gesprekje met een arts. In zo’n gesprekje zei de arts terloops dat ik onvruchtbaar ben. Daar was ik het niet mee eens.

Mijn geslachtsoperatie vond plaats in een ander ziekenhuis, in België. Een paar maanden vóór de operatie lag er een dikke envelop van dat ziekenhuis in de brievenbus. Ze wilden weten wat er na de operatie met mijn eierstokken moest gebeuren. Die werden tijdens de operatie namelijk verwijderd. De opties: vernietigen, invriezen of doneren aan de wetenschap. Als ik ze liet invriezen, zouden ze er later een eicel mee kunnen kweken, dat was een nieuwe techniek. Die eicel kon ik inzetten voor een eventuele voortplanting.

Ik kruiste aan: één invriezen en één doneren aan de wetenschap.

Sindsdien heb ik een speciale band met de Belgen en hun ziekenhuis. Als ik in de buurt ben, rijd ik er altijd even langs. Het ziet eruit als elk ander ziekenhuis – een betonnen complex met een enorme parkeerplaats eromheen – maar het voelt als een kerk.

De kans dat het werkelijk tot voortplanting komt is nihil. Het zou namelijk erg ingewikkeld worden. Mijn vriend en ik zouden een draagmoeder nodig hebben en op een dag zouden we aan ons kind moeten uitleggen dat we zijn echte ouders zijn.

‘Maar ik kan dus wel kinderen krijgen’, zei ik tegen de arts.

Ze keek me aan, glimlachte vriendelijk en zei: ‘Daar zijn ethische bezwaren tegen.’

Aan het begin van mijn transitie was ik weleens bang dat ik me uiteindelijk geknutseld zou voelen, alsof ik door chirurgen in elkaar was gezet. Gelukkig gebeurde dat niet. Ik veranderde geleidelijk in een heel gewone jongen, als een tweede puberteit. Het voelde alsof het zo hoorde. Maar toen de arts zei dat het onethisch is als ik kinderen krijg, kwam dat Frankensteingevoel toch nog opzetten. Ik voelde me een freak.

Misschien heeft die arts gelijk. Misschien is er in dat ziekenhuis een krankzinnige laborant aan het werk die mijn weefsel gebruikt om honderden eicellen te kweken en te verwisselen met die van patiënten in ivf-trajecten. Misschien heb ik inmiddels tientallen kinderen. Het grootste fertiliteitsschandaal sinds Karbaat.

Inmiddels zit mevrouw Peereboom aangekleed en gekamd in de stoel. Ze houdt haar bril tegen het licht en tuurt in de glazen. Uit de zak van haar vest pakt ze een doekje om te poetsen. Ze vertelt dat ze radiologie had willen studeren, maar toen ze trouwde ging dat niet meer door. Er moesten nou eenmaal kinderen worden verschoond.

‘Maar als wij waren getrouwd, kon jij thuisblijven, hè? Bij de kinderen.’ Ze kijkt me streng aan. ‘Ik wil geen smoesjes horen. Als je voor oude mensen kunt zorgen, kun je ook wel voor kinderen zorgen.’

Op mijn 18de verjaardag kreeg ik van mijn ouders rijlessen cadeau. Ik heb een transgenderachtergrond en dit was vóór mijn transitie: de rijinstructeur was een oude man en ik zag eruit als een jong meisje. Hij vond dat ik niet goed reed. Na de lessen zei hij dat ik nog lang niet toe was aan het examen, maar ik wilde het toch proberen. Ik slaagde in één keer.

‘Je hebt geluk gehad’, zei de instructeur.

Dat ik wilde afrijden was niet omdat ik zo graag een rijbewijs wilde, maar omdat ik geen zin meer had in rijles. In die tijd had ik nergens echt zin in. Dat was een ellendig neveneffect van mijn transseksualiteit: op geen enkel gebied ontwikkelde ik ambitie.

Ik kon bijvoorbeeld niet bedenken of ik later kinderen wilde. Ik kon geen moeder worden, want ik voelde dat ik geen vrouw was, maar vader kon ik ook niet zijn, want ik zag er niet uit als een man.

Omdat ik me geen voorstelling van mezelf kon maken, zag ik ook niet voor me dat ik op een dag ­iemand zou zijn met een beroep, dus op school deed ik mijn best niet. En ik betwijfelde of ik dat rijbewijs ooit nodig zou hebben. Waar zou ik naartoe moeten rijden?

Na mijn transitie was het op sommige gebieden te laat, daar had ik definitief de boot naar volwassenheid gemist, maar met andere dingen kwam het toch nog goed. Ik nam afscheid van mijn nutteloze administratieve baan – alles wat ik daar maakte verdween in de digitale bodemloze put – omdat ik dacht: moet ik dít de rest van mijn leven doen?

Na een periode van oriëntatie koos ik voor de zorg. Mensen aan wie ik vertelde dat ik in het verpleeghuis ging werken, vroegen: ‘Wat zijn je doorgroeimogelijkheden?’

Dit vertelde ik aan een vriend die ik tijdens mijn transitie had leren kennen. Hij werkt als verpleegkundige in een ziekenhuis. ‘Veel ­patiënten vragen of ik doorleer voor arts’, zei hij. ‘Toen ik eruitzag als een meisje vroegen ze dat nooit.’

De patiënten hebben misschien vooroordelen over de deskundigheid van vrouwen of vinden een baan als verpleegkundige niet goed genoeg voor een man. Als het dat laatste is, heeft het in elk geval effect.

De vriend vertelde dat hij hier eerst nooit over nadacht – hij was tenslotte verpleegkunde gaan studeren omdat hij verpleegkundige wilde worden – ‘maar nu vraag ik me af of ik genoegen moet nemen met deze baan’.

Amper twee maanden nadat ik was aan­genomen in het verpleeghuis, nodigde de­ manager me uit op kantoor. Of ik interesse had in een coördinerende functie.

‘Heel goed’, zei een vriendin opgewekt. ‘Eerst word je coördinator van het team, daarna manager van de afdeling, vervolgens directeur van de locatie en daarna kom je in de directie van de organisatie.’

Als ik word aangespoord om hogerop te klimmen, en dat is best vaak sinds ik eruitzie als een man, moet ik weleens aan vaders en moeders denken. De taakverdeling tussen vaders en moeders is ongelijk en dat komt door sociale normen. In de discussie hierover is vooral aandacht voor de normen waaraan vrouwen moeten voldoen, zoals: 80 procent van de Nederlanders vindt dat moeders van niet-schoolgaande kinderen drie dagen of ­korter zouden moeten werken.

Er zou evenveel aandacht moeten zijn voor de normen waaraan mannen moeten voldoen. Ik bedoel niet dat mannen door sociale normen evenveel worden benadeeld als vrouwen; het is immers gunstiger te worden vooruitgeduwd dan te worden tegengewerkt. Ik bedoel dat het idee dat mannen prioriteit horen te geven aan hun carrière evenveel bijdraagt aan de ongelijke taakverdeling als het idee dat vrouwen prioriteit moeten geven aan hun gezin.

De manager wilde ook weten wanneer ik van plan was voltijds te gaan werken. Nooit. Over voltijds werkende mensen denk ik: heb je niets anders te doen? Heb je geen vrienden? Bovendien beschouw ik voltijds werken als zwendel: je gaat mij niet wijsmaken dat iemand zich voltijds op zijn werk kan concentreren.

Misschien komt het door mijn verstoorde ambitieontwikkeling dat ik zo over werken denk. Misschien is die verstoorde ambitie­ontwikkeling in dit geval een zegen.